Obowiązek składania przez przedsiębiorców do właściwego urzędu skarbowego jednolitego pliku kontrolnego została wprowadzona od 1 stycznia 2018. Dotyczy zarówno firm, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, choć sam proces przebiegał stopniowo i na początku obowiązywał małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Głównym celem JPK jest przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego.

  1. Działanie systemu
  2. Jak tworzy się jednolity plik kontrolny?
  3. Terminy składania JPK
  4. Raporty i programy księgowe?
  5. Konsekwencje prawne

Działanie systemu

Przede wszystkim sama dyrektywa związana jest  z narzuconymi Radę Europejską przepisami zwanymi ATAD. Rząd polski tym samym dostosować nasze prawo do unijnego. Przede wszystkim JPK v7 (lub z angielskiego Standard File Audit for Tax) to nic innego jak stały dostęp urzędu skarbowego do danych przedsiębiorcy. Poza tym w ten sposób urzędnicy mogą bardzo szybko sprawdzić sprawozdania innych firm, z którymi współpracujemy. A to szybko pozwala wykryć różnego rodzaju nieprawidłowości oraz nadużycia.

Jak tworzy się jednolity plik kontrolny?

By zrobić jednolity plik kontrolny, trzeba zebrać dane wszystkich operacji finansowych z danego okresu. W efekcie sam formularz dla wszystkich firm wygląda identycznie, a dzięki temu system komputerowy może w prosty sposób porównać różne dane, a tym samym wykrywać nieścisłości. Poza tym plik JPK v7m automatyzuje wszystkie procesy i usprawnia kontrolę. Fiskus przede wszystkim podkreśla to, że szybko będzie w stanie wykryć na przykład puste faktury.

Terminy składania JPK

Do 25 dnia musi być złożona deklaracja miesięczna JPK v7m do urzędów skarbowych. W niej wykazywana jest ewidencja zakupów i sprzedaży VAT z miesiąca poprzedzającego.  Jednolity plik kontrolny wysyła się na platformę Ministerstwa Finansów bez wezwania. Poza tym zarówno ci, którzy płacą VAT, jak i przedsiębiorcy z zerową stawką na wezwanie urzędu muszą złożyć również inne sprawozdania obejmujące na przykład Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów, wyciągi bankowe, faktury czy też ewidencję przychodów. Zakłada się również, że z czasem będą powstawać również inne pliki, także te bazujące na zapisach kasy fiskalnej.

Raporty i programy księgowe?

 Obecnie większość programów księgowych dla przedsiębiorców jest już wyposażona w funkcję tworzenia plików JPK niezależnie od tego czy tworzona jest deklaracja kwartalna JPK v7k czy miesięczna. W pewnej sposób z automatu obliczane są wszystkie wartości po wprowadzeniu niezbędnych danych z działalności. Prowadzący działalność gospodarczą muszą posiadać podpis kwalifikowany lub konto na profilu e-PUAP.

Przedsiębiorcy mogą również samodzielnie wypełnić JPK, ale jest to związane ze skomplikowaną procedurą. Formularze najpierw muszą być pobrane ze strony Ministerstwa w formacie CSV. Warto również w tym momencie pobrać broszurę informacyjną, która przeprowadzi przez wszystkie procesy. Po wypełnieniu pliku należy go skonwertować do XML i odesłać do Ministerstwa w formie elektronicznej lub na nośniku dostarczyć osobiście do urzędu lub wysłać za pośrednictwem poczty.

Konsekwencje prawne

Jeśli firma nie wyśle na czas JPK lub popełni błędy w pliku może zostać ukarana. Wysokość tej kary będzie oczywiście zależna od tego, jak dane niedopatrzenie zostanie zakwalifikowane. Jeśli zostanie uznane za wykroczenie skarbowe, może zostać nałożona grzywna w wysokości do czterdziestokrotność płacy minimalnej. Jeśli urzędnicy dojdą do wniosku, że przedsiębiorca popełnił przestępstwo, wówczas kara będzie surowsza. Bardzo duże restrykcje są za niezasadne odliczenia VAT-u włącznie z pozbawieniem wolności i konfiskatą majątku.