W obecnych czasach używanie samochodu przy prowadzeniu działalności gospodarczej jest niezbędne.  W zależności od tego czy samochód jest osobowy czy ciężarowy oraz czy jest naszą własnością lub czy tylko jesteśmy jego użytkownikami możemy wybrać odpowiedni sposób na ujmowanie wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją auta  w koszty działalności.

Samochód w firmie to ważna sprawa. Kiedy podejmiemy już decyzję o jego wprowadzeniu do działalności  musimy zastanowić się w jaki sposób chcemy to zrobić.  Ma to istotne znaczenie biorąc pod uwagę optymalizację kosztów.  W aspekcie podatku dochodowego od osób fizycznych samochód może być użytkowany jako środek trwały lub na podstawie ewidencji przebiegu pojazdów. Może się też zdarzyć, że zdecydujemy się na zakup samochodu w leasingu (operacyjnym) i wówczas w okresie trwania umowy leasingowej żadna z powyższych ewidencji nie będzie potrzebna, a wydatki eksploatacyjne będą księgowane bezpośrednio w koszty na podstawie dowodów ich poniesienia.

Samochód jako środek trwały

Jeżeli jesteśmy właścicielem lub współwłaścicielem samochodu, to możemy go wprowadzić do ewidencji środków trwałych.

Przy tym rozwiązaniu zyskujemy możliwość zaksięgowania w koszty wartości nabycia samochodu. W przypadku samochodów osobowych niestety nie możemy zrobić tego jednorazowo jednym odpisem, lecz proces ten będzie rozłożony w czasie. Odpisy amortyzacyjne mogą być miesięczne, kwartalne lub roczne. Stawka amortyzacji dla samochodów nie może być wyższa niż 20% w skali roku dla samochodów nowych i 40% dla samochodów używanych. Dla potrzeb podatkowych samochodem używanym jest auto, które przed jego nabyciem było wykorzystywane przez okres co najmniej 6 miesięcy.

 Jeśli zamierzamy zakupić droższy samochód, to musimy pamiętać, że amortyzacja powyżej ceny nabycia samochodu w wysokości 20.000 euro (przeliczona na złote wg kursu z dnia przekazania samochodu do używania) nie będzie stanowiła kosztu podatkowego.

Wszelkie wydatki eksploatacyjne  jak zakup paliwa, naprawy bieżące, ubezpieczenie, itp. są tutaj księgowane bezpośrednio w koszty na podstawie dowodów ich poniesienia (faktury, rachunki). W przypadku polisy AC również obowiązuje limit do uznania za koszt podatkowy (20.000 euro).

Przy sprzedaży samochodu będącego środkiem trwałym należy liczyć się z tym, że kwota ze sprzedaży auta po odjęciu niezamortyzowanej części  jego wartości , będzie stanowiła przychód firmy i  zapłacimy od tego podatek.

 

Ewidencja przebiegu pojazdów, tzw. kilometrówka

Przedsiębiorcy, którzy użytkują samochód na podstawie umowy użyczenia, najmu lub dzierżawy mogą skorzystać z ewidencji przebiegu pojazdów, czyli tzw. kilometrówki (na podstawie art. 23 ust. 1 pkt. 46 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z tej formy mogą skorzystać również właściciele i współwłaściciele aut.

Prowadzenie ewidencji pozwala na ujęcie w koszty tylko wydatków związanych z eksploatacją samochodu. Forma ta jest dobra dla zdyscyplinowanych przedsiębiorców, ponieważ należy wpisywać przejechane trasy odbyte w związku z prowadzoną działalnością (data, cel wyjazdu, trasa, liczba przejechanych kilometrów). Po każdym dniu należy przemnożyć ilość przejechanych kilometrów przez obowiązującą aktualnie stawkę, która od kilku lat pozostaje bez zmian i wynosi: 0,8358 zł/km dla aut osobowych o pojemności powyżej 900 cm3 i 0,5214 zł/km o poj. do 900 cm3. Otrzymany wynik należy porównać z sumą wszystkich wydatków na samochód z danego miesiąca, np. faktury za paliwo, naprawy, ubezpieczenia, itp. Po porównaniu obu wyników księgowaniu będzie podlegała niższa wartość. Przedsiębiorca powinien takie porównanie prowadzić w układzie miesięcznym oraz narastająco w skali roku. Dzięki temu będzie mógł ująć w koszty wydatki z poprzednich miesięcy, których wcześniej nie mógł zaksięgować w koszty.

Wszystkie faktury i rachunki dokumentujące wydatki na samochód muszą być wystawione na firmę i muszą zawierać numer rejestracyjny samochodu, którego dotyczą.

W przypadku sprzedaży samochodu użytkowanego w firmie na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu nie ma to żadnego wpływu na przychody z działalności gospodarczej.  

Podsumowanie

Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdów mogą wybrać wszyscy przedsiębiorcy - zarówno ci, którzy są właścicielami samochodów jak i przedsiębiorcy, którzy są tylko ich użytkownikami, np. na podstawie bezpłatnej umowy użyczenia lub odpłatnych umów najmu i dzierżawy.  Opcja ta pozwoli na księgowanie w koszty wyłącznie wydatków związanych z eksploatacją samochodów i to do ograniczonej wysokości.  Jest to dobry wybór dla przedsiębiorców, którzy w niedługim czasie chcą sprzedać swój samochód.

Na wprowadzenie samochodu do ewidencji środków trwałych mogą zdecydować się wyłącznie właściciele lub współwłaściciele aut.  Zyskują oni oprócz bezpośredniego księgowania w koszty wydatków na samochód, również możliwość ujęcia w koszty podatkowe odpisów amortyzacyjnych, co przy wartości nabycia samochodu używanego, ok. 30.000 zł daje roczny koszt w wysokości 12.000 zł.

 

                                                                                              Marta Czajowska-Wawak

                                                                                              Kancelaria Księgowo-Podatkowa "MERITUM" S.C.

                                                                                              www.meritumsc.pl