Obrabiarki sterowane numerycznie są obecnie bardzo powszechnie wykorzystywane w wielu dziedzinach przemysłu. Znacznie usprawniają one pracę, pozwalając na pełną automatyzację licznych procesów i prac. Ich obsługa wymaga jednak pewnych umiejętności. Dziś często mówi się o tym, że kwalifikacje z tym związane należą do najbardziej przyszłościowych umiejętności z jakimi można związać swoje życie zawodowe, bowiem specjaliści w tej dziedzinie będą z roku na rok coraz bardziej potrzebni. Fakt, jest w tym sporo prawdy, bowiem z takich obrabiarek korzysta się coraz częściej. Warto zatem dowiedzieć się, na czym polega ich obsługa i jakie umiejętności powinna posiadać odpowiedzialna za to osoba.

Sterowanie takimi obrabiarkami w dużym stopniu opiera się na umiejętnym programowaniu. W takich urządzeniach stosuje się specjalne oprogramowanie sterujące, które musi być wcześniej odpowiednio przystosowane do charakterystyki urządzenia z którym pracuje oraz warunków i kształtu przedmiotów, które mają być poddane obróbce. W programowaniu chodzi tu głównie o zapisanie w postaci numerycznej wszystkich ruchów i przemieszczeń, jakie mają wykonać narzędzia zamontowane w obrabiarce w celu uzyskania oczekiwanych efektów oraz kształtu takiego przedmiotu. Trzeba zatem z góry znać kilka najważniejszych szczegółów dotyczących przedmiotu, jaki chcemy uzyskać w taki sposób: jego wymiary, kształt geometryczny, struktura i wiele innych.

Jedną z podstawowych umiejętności jakie trzeba posiadać przy takim programowaniu jest wykonywanie rysunku technicznego. Rysunek taki musi zawierać wszystkie parametry części wykorzystywanych w procesie produkcji jak i opis warunków technicznych, w jakich praca będzie wykonywana. Aby dokonać prawidłowego zapisu programu obróbki, osoba za to odpowiedzialna musi przeprowadzić odpowiednie przygotowanie technologiczne. Obejmuje ono przede wszystkim wybór właściwego rodzaju obrabiarki do wykonywania pracy, dobór odpowiednich materiałów do uzyskania oczekiwanego przedmiotu, dobór narzędzi skrawających przystosowanych do pracy z wybranym materiałem oraz dokładne ustalenie parametrów i wszystkich szczegółów dotyczących samego procesu obróbki.


Narzędzia zamontowane w obrabiarce w czasie pracy wykonują określoną przez program liczbę ruchów, przemieszczając się po wytyczonych wcześniej torach. Jednym z najważniejszych etapów takiego programowania jest zatem określenie drogi, jaką ma przemierzyć każde narzędzie wykorzystywane przy pracy nad danym przedmiotem. Jest to tak zwany program obróbki, który następnie zapisuje się na wybranym nośniku i wprowadza do samej obrabiarki. Przed rozpoczęciem właściwej pracy należy sprawdzić poprawność wszystkich procesów zapisanych w programie, aby wyeliminować ewentualne błędy. Jeśli wszystko okaże się w porządku, obrabiarka może przystąpić do pracy i obróbki przedmiotu.


Przygotowywanie programu obróbki zasadniczo nie różni się mocno o standardowego programowania w jakimkolwiek innym przypadku. Również tutaj program możemy zdefiniować jako logiczny ciąg określonych poleceń, które mają być wykonane w wybranej kolejności przez panel sterowania. Przygotowuje się go według schematu dobrze znanego niemalże każdemu, kto zajmuje się programowaniem. Na samym jego początku zawiera się znak początku programu – najczęściej "%". Kolejnym jego elementem jest ciąg wierszy programowych, które określają czynności jakie ma wykonać obrabiarka. Istnieją ustalone, międzynarodowe normy według których przygotowuje się takie programy, zatem wszystko może się tu odbywać według jednego schematu – znacznie ułatwia to pracę przy obrabiarkach.
Program składa się najczęściej z litery oraz ciągu cyfr. Litera jest symbolem określającym, do jakiego urządzenia skierowane jest dane polecenie. Cyfry są natomiast symbolami oznaczającymi poszczególne operacje wykonywane przez obrabiarkę; bez nich cały program nie byłby ani trochę funkcjonalny.


Instrukcje zawarte w programie obróbki mogą być podzielone na kilka zasadniczych grup. Pierwsza z nich to instrukcje geometryczne, które mówią o tym, jakie przemieszczenia lub zwroty przedmiotu i narzędzia mają być wykonane w wybranym momencie. Instrukcje technologiczne mówią o dokładnych parametrach, w jakich ma pracować urządzenie – czas pracy, ilość obrotów poszczególnych elementów, numer narzędzia jakie ma być wykorzystane do określonej czynności i wiele innych. Istnieją również instrukcje pomocnicze, które wykorzystywane są w przypadku bardziej skomplikowanych operacji. Dzięki nim można ustalić znacznie więcej szczegółów dotyczących pracy obrabiarki.
Programowanie w takich obrabiarkach na pierwszy rzut oka wydaje się czymś skomplikowanym. Jeśli ktoś jednak posiada minimalną wiedzę z tego zakresu to szybko okazuje się, że jest to czynność stosunkowo prosta. Trzeba oczywiście znać się na różnych zagadnieniach technologicznych i posiadać podstawowe pojęcie o charakterystyce przedmiotów, jakie mają być wykonywane przez obrabiarkę.

Artykuł powstał we współpracy z właścicielem strony: http://www.janus.com.pl/obrobka-skrawaniem-cnc/