Kontynuując temat zakończenia roku w firmie w dzisiejszym artykule znajdziecie rodzaj ściągawki z obowiązków dla przedsiębiorców. Ich ilość uzależniona jest od formy opodatkowania i tego czy zatrudniają pracowników.

 

Karta podatkowa

Najmniej obowiązków zostało nałożonych na przedsiębiorców opodatkowanych kartą podatkową, ponieważ muszą się oni jedynie rozliczyć na deklaracji PIT-16A do 31.01.

Jeśli kartowicze zatrudniają pracowników, to muszę pamiętać o:

  • prowadzeniu ewidencji zatrudnienia,
  • sporządzeniu ewidencji czasu pracy (miesięcznej lub rocznej),
  • przygotowaniu indywidualnych, imiennych kart przychodów.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałtowcy mają już trochę więcej obowiązków na koniec roku. Na dzień 31.12. muszą:

  • sporządzić spis z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów,
  • wycenić składniki objęte spisem najpóźniej w terminie 14 dni od dnia jego zakończenia.

Należy podkreślić, że wartość spisu nie wpływa na obliczenie podatku i rozliczenie roczne ryczałtowców. Należy go jednak sporządzić i przechowywać łącznie z ewidencją przychodów, ponieważ obowiązek ten wynika z art. 20  Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998, nr 144, poz. 930, z późn.zm.)

Jeśli ryczałtowcy zatrudniają pracowników, to muszą pamiętać o:

- sporządzeniu ewidencji czasu pracy (w ujęciu miesięcznym lub rocznym),

- przygotowaniu indywidualnych, imiennych kart przychodów.

Przydatna będzie również ewidencja przychodów z podziałem na stawki ryczałtowe w ujęciu rocznym. Będzie ona bardzo pomocna do sporządzenia deklaracji rocznej PIT-28, którą należy złożyć do 31.01.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

Najwięcej obowiązków mają przedsiębiorcy prowadzący księgę przychodów i rozchodów. Zobowiązaniu są oni do sporządzenia na dzień 31.12:

  • spisu z natury obejmującego towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady, usługi niezakończone,
  • do 14 dni od dnia zakończenia spisu należy go wycenić. Oznacza to, że w momencie dokonywania spisu przedsiębiorca może jedynie uwzględnić w nim stan ilościowy składników, a ich wycena może nastąpić trochę później.

 

Wycena materiałów i towarów może być dokonana według cen zakupu lub cen nabycia lub cen rynkowych.

Najczęściej wycena następuje według ceny zakupu, czyli ceny netto, którą płacimy za towar lub materiał. Jeśli jest on sprowadzany z zagranicy, to w skład ceny zakupu wchodzi dodatkowo cło i jeśli występuje podatek importowy i akcyza.

Cena nabycia obejmuje cenę zakupu powiększoną o koszty transportu, załadunku, wyładunku, ubezpieczenia w drodze, itp. i pomniejszona o ewentualne rabaty i opusty. Zastosowanie do wyceny ceny nabycia jest uzasadnione w tych sytuacjach, gdy występują znaczne koszty uboczne zakupu, czyli transportu, wyładunku, itd. Wówczas należy ustalić procentowy wskaźnik kosztów ubocznych w stosunku do ogólnej wartości zakupu towarów i materiałów. Następnie należy podwyższyć jednostkową cenę zakupi o powyższy wskaźnik i w ten sposób ustalić wartość poszczególnych składników spisu.

W niektórych przypadkach wyceny można dokonać według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu. Jest to sytuacja dopuszczalna jedynie, gdy ceny rynkowe są niższe od cen zakupu lub nabycia.

Wycena półwyrobów (półfabrykatów), wyrobów gotowych i braków produkcji własnej wycenia się według kosztów wytworzenia.

Odpady wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającej ich przydatność do dalszego użytkowania.

Usługi niezakończone wycenia się według kosztów wytworzenia, z tym ze nie może być to wartość niższa niż koszt materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej.

  • kolejnym krokiem jest zaksięgowanie spisu w księdze przychodów i rozchodów

oraz

  • ustalenie dochodu na podstawie zapisów w księdze z uwzględnieniem spisu z natury.

Tak obliczony przychód, koszt i ostatecznie dochód będzie podstawą sporządzenia rozliczenia rocznego PIT-36 (skala podatkowa) lub PIT-36L (podatek liniowy), które należy złożyć do 30.04.

Co 4 lata należy sporządzić spis z natury środków trwałych i wyposażenia. Jeśli przedsiębiorca kontynuuje działalność, to nie wpływa on na wysokość podatku.

Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników muszą pamiętać o:

  • sporządzeniu ewidencji czasu pracy (w ujęciu miesięcznym lub rocznym),
  • przygotowaniu imiennych kart wypłaconego wynagrodzenia,
  • kart ewidencyjnych przydziału odzieży i obuwia roboczego lub wypłaconej ekwiwalentu pieniężnego, jeśli oczywiście występowały.

Szczegóły jak powinny wyglądać poszczególne spisy i ewidencje znajdziecie w pierwszej części artykułu.

 

Marta Czajowska-Wawak

Kancelaria Księgowa MERITUMM Sp. z o.o.

www.meritumsc.pl