40 lat temu

23 I 1973 r. w Ochabach zm. Paweł Pszczółka (ur. 6 I 1902 r. w Mistrzowicach na Zaolziu) ? polonista, pedagog w szkole w Ligocie, Chybiu, Ochabach, Skoczowie. W l. 1937-39 był kierownikiem SP nr 2 w Skoczowie i prezesem Zarządu Koła Macierzy Szkolnej.

20 VI 1973 r. w Cieszynie urodził się Mirosław Gabryś ? poeta i prozaik; wydał kilka tomów wierszy i prozy. Od 2005 r. mieszka w Reykjavíku.

6 VII 1973 r. w Krakowie zm. Jan Chwierut (ur. 4 XII 1901 r. w Żywcu) ? artysta, pedagog, animator kultury, nauczyciel Państwowej Szk. Przemysłowej w Bielsku. Działał w ZWZ-AK.

6 VIII 1973 r. w Czechowicach-Dziedzicach urodził się Grzegorz Kotowicz ? kajakarz, dwukrotny medalista olimpijski, ośmiokrotny medalista mistrzostw świata.

 

Przed 35 laty

12 II 1978 r. w Krakowie zm. Wiesław Dymny (ur. 25 II 1936 r. w Połoneczce k. Baranowicz) ? plastyk, aktor, scenarzysta, poeta, prozaik, satyryk; w 1953 r. ukończył III LO im. S. Żeromskiego w Bielsku-Białej.

27 III 1978 r. w Żywcu zm. Edward Moroń (ur. 28 VII 1897 r. tamże) ? oficer Armii Błękitnej gen. J. Hallera. Do 1939 r. pracował w KKO ? Bank w Bielsku, w czasie wojny był członkiem wywiadu AK. Współorganizował Towarzystwo Śpiewacze ?Lutnia?.

15 XII 1978 r. w Gdyni zm. Danuta Baduszkowa, właściwie Karolina Dostalikówna (ur. 10 X 1919 r. w Stryju) ? reżyserka teatralna, nauczycielka, twórczyni i dyrektorka Teatru Muzycznego w Gdyni, który od 1992 r. nosi jej imię. Od 1945 do 1954 była animatorką życia kulturalnego w Dziedzicach.

W 1978 r. zakończono budowę dzielnicy leczniczo-rehabilitacyjnej Ustroń-Zawodzie wg projektu Henryka Buszki i Tadeusza Szewczyka.

15 VII 1978 r. w Huntington (USA) zm. Paweł Łysek (ur. 27 VIII 1914 r. w Jaworzynce) ? pisarz, socjolog, historyk, biblioznawca i etnograf, żołnierz Pol. Sił Zbrojnych na Zachodzie, wykładowca na Queens College. W swych książkach utrwalił ginący świat górali beskidzkich.

 

30 lat temu

14 I 1983 r. w Jasienicy zm. Franciszek Florian Barteczek (ur. 3 V 1891 r. w Dziećmorowicach) ? nauczyciel, kpt. WP, jeden z przywódców przewrotu w Cieszynie w październiku 1918 r., uczestnik III Powstania Śląskiego, kierownik SP w Jasienicy.

24 II 1983 r. w Cieszynie urodził się Jan Błachowicz ? zawodnik mieszanych sztuk walki (MMA), bokser tajski, grappler, międzynarodowy mistrz KSW wagi półciężkiej.

24 III 1983 r. w Cieszynie zm. Henryk Julian Bernacik (ur. 15 VI 1911 r. w Krakowie) ? dr med., ordynator Oddziału Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Śląskiego w Cieszynie.

3 VII 1983 r. w Żywcu zm. Jan Jureczko (ur. 15 V 1932 r. tamże) ? pedagog, wieloletni kierownik artystyczny i dyrygent ?Lutni? oraz dyrektor żywieckiej PSM.

23 XII 1983 r. zm. w Rzymie Karol Badura (ur. 14 XII 1907 w Aleksandrowicach) ? artysta. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Białej. W czasie wojny dostał się do sowieckiej niewoli. Walczył w armii gen. Andersa. Po wojnie żył we Włoszech i Argentynie.

2 X 1983 r. w Bielsku-Białej zm. Jan Kalfas Długi Johny (ur. 23 XII 1916 w Cleveland) ? pilot w Dywizjonach Bombowych 300 i 301 Polskich Sił Zbrojnych RAF. Szkołę powszechną ukończył w Grodźcu. W 1947 r. zamieszkał w Bielsku-Białej. Szykanowany przez lata nie mógł uzyskać zgody na latanie.

 

Przed 25 laty

W połowie 1988 r. Zbigniew Ciapa Hołdys i Ireneusz Tulipan Partyka założyli w Czechowicach-Dziedzicach zespół SKTC ? obecnie już legendę beskidzkiego hardcore?u.

Jesienią 1988 r. Jacek Bożek wraz ze współpracownikami założył w Bielsku-Białej Klub Gaja ? znaną obecnie w Polsce i zagranicą organizację na rzecz ochrony środowiska.

 

20 lat temu

17 stycznia 1993 r. we Wrocławiu zmarł Ignacy Bieniek (ur. 14 maja 1925 r. w Bystrej Krakowskiej) ? artysta, animator kultury, autor słynnej mozaiki przy ul. Leszczyńskiej w Bielsku-Białej (1963-69), barbarzyńsko zburzonej w nocy z 20 na 21 listopada 2000 r. Szerzej piszemy o nim wewnątrz numeru.

11 lutego 1993 r. w Wieliczce zm. Władysław Midowicz (ur. 28 V 1907 r. w Mikuliczynie nad Prutem) ? absolwent Gimnazjum Realnego w Białej, PAH we Lwowie oraz UJ, filozof, meteorolog, autor przewodników beskidzkich, kpt. lotnictwa polskiego i brytyjskiego. 

 25 II 1993 r. w Wiśle zm. Leopold Tajner (ur. w Roztropicach 15 V 1921 r.) ? skoczek narciarski, kombinator norweski, biegacz, olimpijczyk, inicjator budowy wielu skoczni, pilot oblatywacz szybowcowy, trener narciarski.

7 III 1993 r. zm. Olga Pytlik (ur. 3 VIII 1897 r. w Krakowie) ? żywiecka nauczycielka, wychowawczyni wielu pokoleń nauczycieli muzyki.

15 VI 1993 r. zm. Lucjan Grajny (ur. 16 XI 1950 r. w Stryszowie) ? etnograf i publicysta. Pracownik Muzeum Miejskiego w Żywcu. Współpracownik Kalendarza Beskidzkiego.

30 VI 1993 r. podczas lotu doświadczalnego zm. January Roman (ur. 5 IX 1936 r.) ? inż., pilot samolotowy i szybowcowy pilot doświadczalny I klasy. Pracował w Szybowcowych Zakładach Doświadczalnych w Bielsku-Białej m.in. jako zastępca dyr. ds. technicznych. 

12 VIII 1993 r. w Trzyńcu urodziła się Ewa Farna ? piosenkarka, laureatka wielu nagród muzycznych w Czechach i Polsce. O rodzinie Farnych szerzej piszemy wewnątrz numeru.

28 II 1993 r. w Żywcu zm. Zofia Emilia Dudek z d. Studencka (ur. 2 XII 1905 r. tamże) ? nauczycielka, harcerka, więźniarka obozów koncentracyjnych. Ukończyła Państwowe Żeńskie SN w Białej. Za działalność nauczycielską w Stryszawie w czasie okupacji osadzona w obozach koncentracyjnych.

W 1993 r. zm. w Chełmku Włodzimierz Czerw (ur. 29 VII 1937 r. tamże) ? artysta malarz-samouk, związany ze środowiskiem bielskim alegorysta systemu komunistycznego.

 

15 lat temu

31 I 1998 r. zm. w Katowicach Karol Stryja (ur. 2 II 1915 r. w Cieszynie) ? wieloletni dyrygent Filharmonii Śląskiej, pedagog, inicjator konkursu im. G. Fitelberga w Katowicach.   

23 III 1998 r. zm. we Wrocławiu Tomasz Jasiński (ur. 29 XII 1916 r. w Bielsku) ? inż. i weterynarz; hokeista Czarnych Lwów i Baildonu Katowice, olimpijczyk z St. Moritz (1948).

6 VII 1998 r. zm. Franciszek Suknarowski (ur. 12 V 1912 r. w Wadowicach) ? rzeźbiarz, pedagog, m.in. autor pomnika pt. ?Macierzyństwo? w bielskim os. M. Kopernika.

17 V 1998 r. zm. w Cieszynie Edmund Rosner (ur. 12 V 1930 r. tamże) ? prof. dr hab., polonista i germanista, od 1972 r. do śmierci był związany z Filią UŚ w Cieszynie. Zajmował się przede wszystkim dziejami piśmiennictwa na Śląsku Cieszyńskim. Szerzej piszemy o nim wewnątrz numeru.

25 X 1998 r. w Bielsku-Białej zm. Mieczysław Stanclik (ur. 23 XI 1941 r. w Komorowicach) ? poeta, laureat wielu konkursów poetyckich. Szerzej piszemy o nim wewnątrz numeru.

W 1998 r. w Bielsku-Białej Dariusz Paczkowski utworzył grupę artystyczną Trzecia Fala.

Pod koniec 1998 r. w Czechowicach-Dziedzicach powstał zespół ?Plagiat 199? ? mieszanka muzyki ska, punk i reggae z żeńskim wokalem i sekcją dętą.

Wraz z końcem r. 1998 zlikwidowano województwo bielskie (funkcjonujące od 1975 r.), które podzielono pomiędzy woj. śląskie i małopolskie.

 

Przed 10 laty

1 III 2003 r. zm. Kazimierz Meres (ur. 11 VI 1920 r. w Bielsku) ? aktor telewizyjny i teatralny, rysownik. Zadebiutował na deskach sceny bielskiej w 1945 r.

26 IV 2003 r. speleolog Czesław Szura z bielskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego odkrył na stokach Stołowa Jaskinię Głęboką (554 m długości i 24 m głębokości).

28 V 2003 r. zm. w Bielsku-Białej Aleksander Szrajber (ur. 17 III 1921 r. w Krakowie) ? działacz społeczności żydowskiej w Bielsku-Białej.

1 XI 2003 r. w Warszawie zm. Henryk Machalica (ur. 18 VI 1930 r. w Chybiu) ? aktor teatralny, filmowy i serialowy. Przez wiele lat mieszkał w Czechowicach-Dziedzicach. W l. 1952-55 pracował w TL Banialuka, a w l. 1958-59 w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.

W 2003 r. w Nitrze na Słowacji swój pierwszy złoty medal mistrza świata zdobył najlepszy szybownik globu XXI wieku, członek Aeroklubu Bielsko-Bialskiego Sebastian Kawa. Szerzej piszemy o nim wewnątrz numeru.

 

5 lat temu

12 II 2008 r. w Bielsku-Białej zm. Józef Sanak (ur. 28 VII 1917 r. w Przeciszowie) ? ksiądz katolicki, w czasie wojny konspirował w AK, pomagał więźniom z KL Auschwitz; w czasach stalinowskich represjonowany, był proboszczem w Kozach i w Białej.

22 II 2008 r. zm. w Cieszynie Robert Danel (ur. w 1934 r.) ? dziennikarz, publicysta, tłumacz, wieloletni sekretarz i red. nacz. Głosu Ziemi Cieszyńskiej. Szerzej piszemy o nim wewnątrz numeru.

2 XI 2008 r. w Bielsku-Białej zm. Zbigniew Loegler (ur. 5 I 1922 r. we Lwowie) ? znany dziennikarz, od 1945 r. związany z prasą beskidzką.

17 III 2008 r. w Bielsku-Białej zm. Mieczysław Peterek (ur. 21 II 1925 r.) ? fotografik ? dokumentalista, ilustrator wydawnictw, autor wspomnień pisanych cieszyńską gwarą.

11 XII 2008 r. w Newark pięściarz Tomasz Adamek z Gilowic pokonał Steve'a Cunninghama (USA) i zdobył tytuł mistrza świata IBF w wadze juniorciężkiej.

W 2008 r. na terenie powiatu bielskiego powstał Park Technologiczny Przemysłu Lotniczego, którego częścią jest lotnisko Bielsko-Biała ? Kaniów.

 

Opracował Jan Picheta