W sierpniu 2012 roku Senat RP ustanowił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. Z tej okazji Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej zaprasza do obejrzenia wystawy Powstanie Styczniowe w malarstwie polskim. Ekspozycję można podziwiać w gmachu biblioteki przy ul. Komorowickiej 48, od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00 oraz w soboty od 9.00 do 14.00.

Powstanie Styczniowe wybuchło 22 stycznia 1864 roku i trwało do połowy 1864. Swoim zasięgiem objęło Królestwo Polskie, Litwę, Białoruś, w mniejszym stopniu także Ukrainę. Bezpośrednim powodem wybuchu powstania był przymusowy pobór do carskiego wojska. Powołany do życia Tymczasowy Rząd Narodowy wydał manifest (22 stycznia 1864 roku), w którym wzywał do walki z caratem.

Początek Powstania Styczniowego przyniósł zwycięstwa wojsk polskich. Powstańcy, działając z zaskoczenia, kilkakrotnie pokonali wojska rosyjskie. Pomimo ogromnego hartu ducha walczących, powstanie zostało stłumione, a Rosjanie rozpoczęli represje (zniesiono autonomię Królestwa, uczestnicy powstania masowo byli wysyłani na Syberię, ponadto rozpoczął się długotrwały proces rusyfikacji).

Powstanie Styczniowe cieszy się popularnością w literaturze (M. Dąbrowska ?Noce i dnie?, E. Orzeszkowa ?Nad Niemnem?, Wł. Reymont ?Chłopi?) i malarstwie (J. Kossak ?Bitwa pod Ignacewem?, T. Ajdukiewicz ?Scena z Powstania Styczniowego?, J. Matejko ?Pokolenia-1863?), których autorzy wykorzystują krwawe wojny, obrazy zwycięstw i niepokoju powstańców.

Zorganizowana wystawa jest formą spłacanego długu współczesnego społeczeństwa wobec powstańców, którzy mogliby uczyć wielu z nas patriotyzmu, oddania, bezinteresowności, lojalności, miłości. Pełne ekspresji i dynamizmu obrazy przypominają patriotyczne oddanie, heroiczne poświęcenie, walkę o wolność narodu. Obrazy ukazują różne sceny: walkę, pożegnania z najbliższymi, śmierć, rozpacz, zasłużony odpoczynek walczących. Malowidła dzięki swojej ponurej kolorystyce w znakomity sposób oddają wagę wydarzenia, ogrom bólu i cierpienia rodzin, które traciły bliskie osoby.

Wystawa organizowana przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką jest adresowana do każdego, zarówno do miłośników obrazów batalistycznych, jak i do uczniów, którzy w inny sposób mogą poznać historię, nauczyć się patriotyzmu. Każdy będzie mógł na własnej skórze poczuć ogrom tamtego wydarzenia i odpowiedzieć sobie na pytanie, czy dzisiaj, w okresie nagłego zagrożenia stabilności państwa polskiego, byłby w stanie do poświęcenia równie wielkiego, jak powstańcy?

Miejsce: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej

Foto: www.pbw.bielsko.pl

Michalina Rosner