Jeżdżąc na rowerze, słyszałeś na pewno o butach do pedałów zatrzaskowych. Może nawet zachwalali je uczestnicy Rowerowej Masy Krytycznej czy też innego spotkania dla kolarzy w twojej miejscowości? Jeśli masz jakieś wątpliwości odnośnie do ich stosowania, tym artykułem chcielibyśmy je rozwiać.

Skąd się wzięły buty SPD

SPD to skrót od Shimano Pedaling Dynamics – systemu wymyślonego przez jednego z największych producentów części rowerowych na świecie (firma działa już ponad stu lat, więc to mówi samo za siebie). Inne marki też posiadają systemy zatrzaskowe, jednak nazywają się inaczej – np. KEO lub I-Click. Potocznie jednak utarło się, że mówimy o systemie, w którym za pomocą specjalnych zatrzasków wpinamy but do pedału. Pozwala to na dużo bardziej dynamiczną jazdę i uruchamia więcej naszych mięśni. 

Zatrzaski – do jakich butów?

System zatrzaskowy możemy wykorzystać zarówno wtedy, gdy uprawiamy kolarstwo szosowe, jak i górskie, jednak obuwie do każdej z tych dyscyplin będzie odpowiednio dostosowane. 

Zatrzaski do butów MTB są węższe, łatwiejsze do zapięcia, łatwiej je też oczyścić z błota czy kurzu. Z drugiej strony kolarzy szosowych nie czeka aż tak wiele tego rodzaju przeszkód. Zatrzaski SPD do butów szosowych są szersze i mają trzy punkty wpięcia. 

Dać sobie luz?

Kiedy będziemy wybierać obuwie, pamiętajmy, że powinno ono pasować do pedałów dla nich przeznaczonych. Pedały zatrzaskowe zwykle są oferowane razem z kompatybilnymi blokami. Co ciekawe, bloki do systemu zatrzaskowego mają kilka kolorów i bynajmniej nie chodzi o to, by rowerzysta dopasował sobie odcień do koloru ulubionego jednośladu. 

Podczas jazdy nasza pięta wykonuje minimalne ruchy. Osobom, które mają problem z kolanami, producenci zalecają większy luz roboczy. Z kolei profesjonalni kolarze mogą sobie pozwolić na luz zerowy. 

Bloki rowerowe mogą mieć luz zerowy, dwustopniowy, czterostopniowy, a nawet sześciostopniowy. Warto też pamiętać, że inne bloki są przeznaczone dla budów szosowych, a inne dla MTB. Dla przykładu – czarne bloki Shimano do butów MTB mają luz +/- 2 stopnie; srebrne to +/- 4 stopnie. Z kolei dla początkujących kolarzy szosowych producent zaleca bloki żółte. Niebieskie bloki mają luz o wysokości 1 stopnia, a czerwone go nie posiadają, stąd więc są przeznaczone dla zaawansowanych kolarzy.

Jak nauczyć się jeździć w zatrzaskach

Zanim wyruszymy w długą trasę w butach dopasowanych do systemu zatrzaskowego, warto najpierw poćwiczyć zakładanie i zdejmowanie butów. Jakkolwiek wpięcie butów jest łatwe – po wsunięciu obuwia i stanięciu na pedały usłyszymy charakterystyczny klik – wypinanie nie będzie początkowo dla nas naturalne (podobnie jak poczucie nogi przyklejonej do pedału). Warto więc znaleźć miękkie podłoże (np. trawnik, łąkę) i poćwiczyć przekręcanie nogi w bok. Kiedy już przyzwyczaimy się do tego sposobu, będziemy mogli ustawić sobie mocniejszą siłę wpięcia i wypięcia buta.

Opanowanie nauki wkładania i zdejmowania butów z pedałów zatrzaskowych przyda się nam, gdy w trakcie jazdy będziemy musieli się zatrzymać, np. omijając przeszkodę (zwłaszcza w górach) czy czekając na zmianę świateł na skrzyżowaniu. Warto pamiętać, żeby, gdy stracimy równowagę na rowerze, nie wysuwać nogi w górę, ale właśnie w bok.

Czemu warto skorzystać z systemu SPD

Kolarze stosujący system zatrzaskowy mówią o wielu korzyściach. Dzięki zatrzaskom stopa jest stabilniejsza, nie ześlizguje się w trudnych warunkach. Co więcej, pedały pchamy nie tylko w dół, ale i ciągniemy do góry, wykonując pełen obrót, co lepiej wzmacnia mięśnie nóg, a efektywność i prędkość jazdy jest dużo lepsza. 

Spójrzmy przykładowo na kilka modeli dostępnych w sklepie Bikester.pl:

 

  • model SH-RC502 Shoes Women firmy Shimano to wąskie i lekkie obuwie do jazdy szosowej. Na śródstopiu znajdziemy zapięcie typu BOA L twist, pozwalające na wygodne dopasowanie do różnego kształtu kobiecych stóp. Nylonowa podeszwa została wzmocniona włóknem węglowym, dzięki czemu rowerzystce łatwiej będzie przenosić energię z nóg na pedały.
  • model SH-XC502 Shoes Women firmy Shimano to buty do jazdy rowerem górskim dla kobiet. Posiadają zapięcie typu BOA L twist, wąski zatrzask pozwalający umieścić but na pedale oraz spory bieżnik, dzięki czemu łatwiej będzie na piechotę pokonywać górskie przeszkody.
  • model SH-MT701 firmy Shimano – męskie buty do jazdy rowerem MTB i trekkingowym, z bieżnikiem i usztywnioną podeszwą, siatką zapewniającą oddychalność i zapięciem stabilizującym stopę.